Transit

James Dillon | The Book of Elements, Volume V | 2009

The Book of Elements is een cyclus van pianowerken in vijf volumes die elk tussen de 15 en 17 minuten duren en telkens een verschillend aantal werken omvatten. Volume I bestaat uit 11 korte werkjes, een referentie aan de 11 Bagatellen op. 119 van Beethoven. Dit getal is het begin van een dalende reeks priemgetallen, waardoor Volume II uit 7 werken bestaat. In Volume V is de dalende reeks beëindigd, met nog één werk. De ‘elementen’ uit de titel worden op een dubbele manier gelezen: enerzijds (zoals in chemie) als een ‘ondeelbare substantie’ en anderzijds (zoals in vroeger geloof) als de  elementen die het begin van alles zijn. De priemgetallen vormen de elementen van aritmetica.


Lees verder »

In veel traditionele culturen maakt de nuldimensie impliciet deel uit van de hoofdwindrichtingen. Van de oude Keltische mythologie tot de hedendaagse Chinese taal zijn er vijf dimensies – noord, zuid, oost, west en het centrum, de plaats waar men zich bevindt. Oosterse kosmologie rekent ook met vijf elementen – lucht, water, aarde, vuur en ‘de leegte’ – een zwangere leegheid, de ontkenning van een vaste essentie. Ik wil benadrukken dat het nooit mijn bedoeling was om deze elementen voor te stellen of te illustreren met mijn muziek. Ze fungeren eerder als een soort metafoor voor verschillende vormen van energie. Het vijfde en laatste volume krijgt te maken met de druk van de finaliteit. Het beeld van breekbaarheid, van verdwijningen, vreemde aantrekkingskrachten, thematische besluiteloosheid, waar elementen keren en terugkeren met eenzame afstandelijkheid, beschrijft de algemene sfeer van The Book of Elements. Volume V heeft de tijd om zich te ontwikkelen zonder onderbreking en toch wordt de spanning tussen continuïteit en verandering ten top  gedreven. Eén overkoepelend kenmerk van deze pianowerken is een gevoel van spontaneïteit. Daarmee bedoel ik een steeds veranderend proces, iets van voorbijgaande aard, een flux. In dit laatste volume wordt één enkele beweging van onafhankelijke kettingen van tijdelijke en voorbijgaande herinneringen aan eerder gehoorde muzikale toestanden  verweven met nieuw materiaal. De breekbaarheid van elk muzikaal moment, met de belofte van continuïteit valt tussen de collectieve perceptie en een belofte die niet gehouden kan worden. In de zwangere leegte blijft alleen de broosheid onder alle dingen bestaan.




Ook interessant...

Kijk ook eens naar deze werken

De TRANSIT collectie is een initiatief van MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek], in samenwerking met Festival 20/21 en met de steun van Stad Leuven.