Transit

Bram Van Camp | Drie liederen | 2010

Toen Paul Van Ostaijen Feesten van Angst en Pijn in 1918–1921 neerschreef, zocht hij naar een nieuwe taal die losstond van verhalende betekenis. Door gebruik te maken van kleureninkt en een experimentele bladschikking suggereerde hij dat zijn poëzie niet noodzakelijk iets concreets moest betekenen. Dit principe refereert onlosmakelijk naar abstracte muziek. Wat verklankt muziek immers als zij niet het geluid van natuur uitdrukt? Zij drukt zichzelf uit.

Dit idee is ook van toepassing op Van Ostaijens Feesten, waarmee ik in 2001 voor het eerst kennismaakte bij het toonzetten van het gedicht Vers 4. Vanaf de eerste lezing hoorde ik muziek in de oren en voelde ik de drang om de tekst op een persoonlijke manier te verklanken. Dit vroege werk werd een sleutelmoment in mijn muzikale taal. Voor het eerst doken er seriële procedures en symmetrische constructies op, die negen jaar later nog steeds doorsijpelen in mijn componeren.


Lees verder »

De Drie Liederen zijn gebaseerd op Vers, Vers 2 en Vers 3 uit diezelfde bundel van Van Ostaijen. Ondanks mijn uitgangspunt om abstracte muziek te componeren die gebaseerd is op een tekst, moest ik soms toch ‘programmatisch’ te werk gaan. Van Ostaijen roept bij momenten expliciet ‘muziek’ op door woorden te gebruiken met een muzikale connotatie. In Vers 2 duikt het dwingende woord “Valse” op. De uitwerking daarvan werd geen echte wals, maar enkel de ‘herinnering’ eraan. De typisch Weense thematiek is nog aanwezig, maar wordt volledig uit haar context gerukt en gecamoufleerd binnen andere
maatsoorten.

De harmonie van de Drie Liederen valt te verklaren binnen een (eigen) polymodaal systeem. De vorm alsook de vele ritmische passages hebben dikwijls een seriële oorsprong. Maar zoals bij al mijn composities is deze systematiek geen doel op zich en wordt deze enkel aangewend als middel om het oorspronkelijke idee op papier te krijgen. Het doel bleef met andere woorden steeds om intuïtieve, natuurlijke muziek te schrijven. Ik hield dus steeds een organisch klinkend resultaat voor ogen.




Ook interessant...

Kijk ook eens naar deze werken

De TRANSIT collectie is een initiatief van MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek], in samenwerking met Festival 20/21 en met de steun van Stad Leuven.