Transit

Uitvoeringsinstructies

Stained Glass Music | Robin Hayward

Elk van de 13 muzikanten krijgt twee bladen die naast elkaar dienen te worden geplaatst op een muziekstandaard. Het blad met het grote diagram toont de positie van verschillende spelers binnen de concertruimte (ook het publiek maakt daar deel van uit), de harmonische ruimte, evenals de toonhoogtes die elke muzikant moet spelen. Intervallen gebaseerd op het priemgetal drie (reine kwinten)[1] zijn met elkaar verbonden door gele horizontale lijnen, intervallen gebaseerd op het priemgetal vijf (grote tertsen) zijn met elkaar verbonden door verticale rode lijnen, intervallen gebaseerd op het priemgetal zeven (‘natuurlijke’ kleine septiemen) zijn met elkaar verbonden door diagonale blauwe lijnen. De toonhoogtes die elke muzikant speelt weerspiegelt zijn positie binnen de harmonische ruimte.

 

Hobo 1, die als het centrum van de harmonische ruimte kan worden beschouwd (en als verhouding 1:1 heeft), bevindt zich in het midden van de concertruimte. Fluit 2 (die een kwint hoger speelt en waarvan de harmonische verhouding ten opzicht van de hobo dus uitgedrukt kan worden als 3:2) wordt op grote afstand rechts van Hobo 1 gepositioneerd. De Klarinet (die als harmonische verhouding 2:3 heeft) staat op grote afstand links van Hobo 1. De harmonische verhoudingen zijn op de partituur steeds links van de noot genoteerd, de nummers die boven of onder de noot staan verwijzen naar de afwijkingen in cent ten opzichte van de getemperde stemming.[2] Voor transponerende instrumenten is de getransponeerde toonhoogte links genoteerd, de resulterende toonhoogte staat er rechts naast tussen haakjes. Het is aangewezen dat het werk gerepeteerd en uitgevoerd wordt met stemapparaten die via contactmicrofoons aan de instrumenten bevestigd zijn. Op die manier kan elke speler de intonatie van de centaanduidingen controleren, wat helpt om de intervallen ten opzichte van de andere muzikanten correct op het gehoor te intoneren. Elke speler heeft ook een chronometer nodig.

 

Het blad met daarop de kleinere diagrammen toont de evolutie van het werk doorheen de tijd. De nummers duiden daarbij de minuten aan, terwijl de kleuren tonen welke spelers binnen elke minuut actief zijn. Wanneer geen diagram afgebeeld staat – zoals de minuut die start aan het cijfer 7 – blijft het voorgaande diagram geldig tot het volgende. Altsax 1 start zijn of haar chronometer en begint vervolgens meteen te spelen, waarop alle andere musici hun chronometer starten. Altsax 1 herhaalt tijdens de eerste minuut de klinkende C♯. De lengte van de noten en de stiltes dient daarbij te worden gevarieerd. Wanneer de chronometers een minuut hebben bereikt vervoegt Altsax 2 de eerste saxofoon.

 

De pijlen op het tweede blad wijzen op tekens die bepaalde muzikanten kunnen geven om noten aan te zetten en te stoppen. De richting van de pijl wijst daarbij op de muzikant die deze tekens ontvangt. In de minuut die start aan ‘2’ bijvoorbeeld, geeft Altsax 1 tekens aan Fluit 3, terwijl Altsax 2 tekens geeft aan Hobo 2. In de minuut die start aan ‘3’ geeft Altsax 1 tekens aan Fluit 3 en aan de Klarinet, terwijl Altsax 2 tekens geeft aan Hobo 2 en Fluit 2. In de minuut die start aan ‘10’ kunnen Fluit 1 en Hobo 3 zowel tekens geven als ontvangen, het staat deze spelers daarom vrij of hij de ontvangen tekens aanvaart. Vanaf de minuut die start aan ‘13’ ontvangen bepaalde spelers tekens van meer dan een speler. In deze gevallen staat het de ontvangende spelers vrij om te wisselen tussen de verschillende tekengevers. In de minuut die start aan ‘13’ kan de hoornspeler bijvoorbeeld afwisselend tekens van de Klarinet en Fluit 1 beantwoorden.

 

Onderstaand schema geeft een overzicht van welke spelers spelen in welk tijdsframe, en wie tekens geeft.

 

Minuut beginnend aan     Groep                                                           Tekengever

0                                             Sax 1                                                 -

1                                             Sax 1, Sax 2                                    Sax 1, Sax 2

2                                             Sax 1, Fluit 3          &am




De TRANSIT collectie is een initiatief van MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek], in samenwerking met Festival 20/21 en met de steun van Stad Leuven.