Transit

Philip Glass | One + One | 2003

One + One (1968) is één van de vroegste minimalistische composities van Philip Glass en valt op door de strengheid en de focus op een enkel ritmisch gegeven. Hoewel het werk voor één muzikant die op een versterkt tafelblad ritmische patronen speelt, in wezen zeer eenvoudig en zelfs wat rudimentair is, neemt het in Glass’ oeuvre een sleutelpositie in. In One + One gaf Glass immers de aanzet tot de specifieke compositietechnieken die hij in de daaropvolgende tien jaar steeds verder en verfijnder zou ontwikkelen.


Lees verder »

De partituur bestaat uit twee ritmische cellen: de eerste bevat twee zestiende noten gevolgd door één achtste noot en de tweede bestaat enkel uit één achtste noot. Glass laat de uitvoerder vrij om zelf patronen samen te stellen op basis van wisselende combinaties van die twee cellen, maar met één belangrijke restrictie: de patronen moeten continue, regelmatige aritmetische progressies vormen, bijvoorbeeld (als we de cellen ‘1’ en ‘2’ noemen): 12122122212212. Ondanks het feit dat Glass de uitvoerder enorm veel vrijheid laat in de realisatie van de partituur (een gegeven dat dicht in de buurt komt van de ‘indeterminacy’ van John Cage – een concept dat Glass sindsdien nooit meer heeft gebruikt) valt ook het belang van een zekere systematiek en regelmaat op door de manier waarop uit heel kleine cellen via een onontkoombare logische opbouw stelselmatig grotere gehelen worden gevormd.
In de werken die hij onmiddellijk na One + One schreef, ontwikkelt Glass dit basisidee om gesofistikeerde patronen te vormen uit één enkele kernachtige basiscel (wat hij additieve processen noemt) tot de ruggengraat van zijn compositietechniek. Net als in dit werk zal de aritmetische logica waarmee patronen worden samengesteld, uitgebreid en ingekrompen, van cruciaal belang zijn, al leidt dat dan uiteindelijk tot veel grotere, meer complexe werken als Einstein on the Beach (1975).




Ook interessant...

Kijk ook eens naar deze werken

De TRANSIT collectie is een initiatief van MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek], in samenwerking met Festival 20/21 en met de steun van Stad Leuven.