Een van de originelere projecten tijdens het Mozart-jaar 1991 kwam van de BBC, die onder de titel ‘Not Mozart’ een reeksje van een soort televisie-opera’s liet maken waarbij telkens een regisseur en een componist aan elkaar werden gekoppeld. Voor Louis Andriessen was dit de gelegenheid om voor het eerst samen te werken met Peter Greenaway. In dat opzicht is M is for Man, Music, Mozart (1991) een eerste vingeroefening voor de opera’s Rosa en Writing to Vermeer die Andriessen daarna nog samen met Greenaway zou maken.
Het gegeven van M is for Man, Music, Mozart is een typisch Greenawayaanse fantasie rond het onderwerp Mozart. Het idee waarvan de film vertrekt is dat God wanneer hij bij de creatie aan de letter M kwam (de eerste song is niet voor niets een bizar alfabet van A tot L) de mens schiep, voor de mens niets beters kon doen dan muziek creëren en ten slotte Mozart op de wereld te plaatsen. Voor de regisseur is het de aanleiding voor een stroom van barokke beelden, met aandacht voor het plastische van het menselijke lichaam, veel choreografie en virtuoze superposities van beelden en grafische elementen met de computer. De visuele stijl van de film Prospero’s Books die hij net voordien had gemaakt, wordt hier nog eens overgedaan in het bestek van een halfuur.
De muziek van Louis Andriessen hiervoor bestaat uit vier songs, geschreven voor een zangeres met een vibratoloze zangstijl en een timbre dat dichter bij jazz of andere ‘lichte’ muziek ligt dan bij klassieke zang. Dat, gecombineerd met de passionele klank van de koperblazers die hier heel duidelijk verwijzen naar de big band-muziek die voor Andriessen zo’n belangrijke invloed is geweest, geeft het geheel een heel specifieke sfeer en herinnert vaag aan de merkwaardige mengeling van cabaret, jazz en klassiek bij de vroege Kurt Weill. Daartussen zitten drie instrumentale delen die dezelfde toonspraak doortrekken als de songs, maar nog wat extra elementen hebben, zoals de nadrukkelijke Mozart-citaten (uit de populaire pianosonates K 540 en K 310) in Instrumental I. In de oorspronkelijke versie van de video bevatte het werk slechts drie songs. Andriessen voegde later de Eisenstein Song toe (in feite een herwerking van een deel van Instrumental II) waardoor de cyclus een meer afgesloten geheel vormt en de balans tussen jazzy ‘up tempo’ passages en ingetogen melodische delen evenwichtiger wordt.
De TRANSIT collectie is een initiatief van MATRIX [Centrum voor Nieuwe Muziek], in samenwerking met Festival 20/21 en met de steun van Stad Leuven.