In Mani. De Leonardis (2004), een compositie voor vier schokdempers (drie van een auto, één van een bus) en twee glazen schalen, verbindt de ritmische essentie van de klankobjecten – de schokdempers, de glazen schalen, het lichaam van de muzikant en de stem – parallelle geluidsdimensies met elkaar. Van de ultieme energie van de slagen op de schokdempers tot het breekbare geluid van het glas (de percussionist gebruikt een ijzeren en twee houten hamers), de hand verandert nooit. Wat wel verandert, is de drijvende impuls: van hard tot zacht. De hand varieert het contact met het instrument, vergroot de mogelijke toonsoorten, brengt het volledige trilpotentieel tot leven en beïnvloedt zo wat we horen. De titel van de compositie verwijst naar Federico De Leonardis (La Spezia, 1938) en zijn notie van 'handwijsheid', wat staat voor het besef dat de hand in staat is om iets te maken. Billone pakt het probleem van het nieuwe op een radicale manier aan.

Ook in dit stuk mijdt de muziek van Billone alle platgetreden paden. Sterker nog, op het eerste gezicht lijkt zijn muziek elke richting te missen; alleen een paar enkelingen zien waar het naartoe moet en vinden een uitweg via allerlei bochten en draaien. Billone gebruikt ook vertrouwde instrumenten, maar gaat aan hun ‘normale’ bestemming voorbij om het juiste geluid te vinden. Elke mogelijke band tussen de klankobjecten van de muzikant en die van het instrument (snaar, resonantieholte enz.) wordt anders bekeken om tot de gezochte sound te komen. In Mani. De Leonardis openbaart een voorwerp dat voor een ander gebruik is bestemd, klankdimensies die totaal nieuw zijn. In het beeld van Giacometti (Het onzichtbare voorwerp, 1934) houden twee bronzen handen de leegte, de afwezigheid, de energie die komt en gaat, vast. Billone doet hier hetzelfde: hij geeft de handen de kracht om het ongehoorde te laten horen. [Pierluigi Billone]

programmaboek Transit 2015, foto © Benjamin Chelly