Karlheinz Essl combineert op een interessante manier nieuwe technologieën met traditionele instrumenten. De Lexikon-Sonate stelt de confrontatie en interactie centraal tussen een in real time computergestuurde midi-piano en live-improvisaties op een akoestische piano. Onder andere de notie van ‘muzikaal geheugen’ wordt in deze confrontatie onderzocht. De algoritmisch gegenereerde pianopartij (geschreven met Essls eigen RTC Library) bestaat uit geabstraheerde versies van typische piano- en compositiewijzen uit het verleden, gaande van Bach, Beethoven, Schumann, Liszt en de tweede Weense school, tot Boulez, Stockhausen en zelfs Cecil Taylor. De traditie (het historische geheugen) krijgt zo een zeer belangrijke structurele plaats in het werk. Daarnaast bestaat er in de computersturing een korte termijn en een middellange termijn geheugen. Deze vormen van geheugen contrasteren echter sterk met het irrationele associatief-structurerende geheugen van het individu (zowel de improvisator als de luisteraar) dat eerder op lange termijn functioneert door middel van het leggen van relaties, verwijzingen en netwerken.

In more or less worden dezelfde vragen op een andere manier gesteld. Elke uitvoerder heeft een autonoom computersysteem voor zich staan waarop in real time gegenereerde ‘objectieve’ speelinstructies verschijnen, gekoppeld aan ‘subjectieve’ haiku’s. De musici moeten die op een deels individuele en deels collectieve manier uitvoeren of ‘oplossen’. Hierdoor ontstaat opnieuw een andere vorm van communicatie tussen componist, ‘partituur’, uitvoerders en publiek.

(Stefan Prins)